Aynı Hatalar Neden Tekrarlanır?

Hata yapmak doğaldır. Ama hatayı tekrarlamak seçimdir. Hani hata yapa yapa öğreniriz derler; işte orada anlatılmak istenen şey doğrusunu öğrenene kadar aynı hatayı yinelemek değildir. Peki aynı hatalar neden tekrarlanır?

Hata yapmaktan bahsedildiğinde aklınıza ne geliyor?

Karşınızdakinin duymaktan rahatsız olacağı cümleleri birbiri ardına sıralamak mı?

Bir dans grubunda koreografiyi bozan adımlar mı?

Ev ödevlerini yapmayı unutan bir çocuk mu?

Sadakatsizliği bağışlamak mı?

Diyeti bozan kaçamaklar mı?

Engebeli bir ilişki yolunu tekrar yürümek mi?

Çıkmaz sokağa bir defa girmenin adı hatadır. Ama aynı yolu defalarca yürümek hata değil, özgürce verilmiş bir karardır.

Hatalar doğaldır ve hayatın birer parçasıdır. Hata yaparak doğru olanı öğreniriz ve hatalar sayesinde büyürüz. Asl’olan hatanın ‘Hata’ olduğunu fark etmek ve bir kez daha tekrarlamamaktır. İnsan olmanın doğasında elbette hata yapma ihtimali vardır. Çünkü mükemmellik insan olmaktan çok, tanrısal bir kavramdır.

Hatalar neden tekrarlanır?

Aynı hatayı birkaç kez yapanların bilinçaltında değişimin korkutucu olduğu inancı yatar. Alışılagelmiş davranışları benimsemek hata olsa dahi tanıdıktır ve bir o kadar da kolayı seçmektir. Bu yüzden çoğu insan hata yapmayı sürdürür. Hata yaptıklarında herkese kolayca uyan ‘Bir hata yaptım ve pişmanım.’ cümlesini kullanmaları ise kendilerini yansıtmaktan, kişisel gelişimden ve sorumluluk almaktan kaçınma yönünde gerçek bir eğilimleri olduğunu gösterir.

Peki ya hatayı bile bile kabullenmek?

Yolunda gitmeyen ilişkileri sürdürmeye çalışmak, hiç durmadan affetmek, bir şans daha vermek, yol ayrımına geldiğini görmezden gelmek, bir şeyleri zorla oldurtmaya çalışmak ya da hep aynı tür insanları seçip aynı hazin sonu yaşamak kesinlikle bir hatadan çok daha fazlasıdır. Çünkü o artık bir seçimdir.

Hata ‘Ne’ değildir?

Hata sarmal bir döngü değildir. Açıkçası, “Bir hata yaptım” ın arkasına saklanmak, yalnızca kendini kandırmak olur. Çünkü bu tekrar tekrar yapılan seçimin bilincinden kaçmaya çalışmaktır. Size veya diğerlerine zarar veren davranışlar hatadır. Değiştirilmeyen davranışlar ise hata değildir.

Bunu daha net idrak edebilmek için bir deftere yazıp yazıp üzerini karalamayı ya da silmeyi deneyin. Sonra tekrar yazın ve tekrar üzerini çizin. Elinizde aşınmış, karalanmış sayfalarla dolu bir defterden başka bir şey olmayacaktır. Hataların görmezden gelindiği, bağışlandığı, yinelendiği iişkileriniz de tıpkı bu defter gibidir; neresinden tutmaya çalışsanız elinizde kalır.

Hatalarınıza dönüp bakın.

Aralarında birden fazla yaptıklarınız / yapmaya devam ettikleriniz var mı?

İlişkilerinizde birden fazla görmezden geldiğiniz / bağışladığınız hatalar var mı?

Ve kendinize sorun; aynı hatayı tekrarlarken neyi inkar ediyorum?

Birbiriniın aynısı olan hataları bağışlamama hangi korkum neden oluyor?

Kendinize dürüst olun. Bahaneler bulmaya çalışmayın. Suçlu aramayın. Hatayı alışkanlık edinmenize yol açan asıl nedeni bulun ve iyileştirin.

Sevgiyle ve Işıkla,

Sevgim Çöloğlu